Aferez Donörlüğü Nedir?

Aferez ve Hemaferez Nedir?

Aferez latincede “uzaklaştırma “, “ayırma” anlamlarına gelen bir sözcüktür. Hemaferez ise tam kanın donör veya hastadan alınarak komponentlerine ayrılması, istenen komponentin tutularak geri kalan kısımların donör veya hastaya geri verilmesi işlemine denir. Aferez işlemleri gelişen teknolojiye paralel olarak bilgisayarlı otomatik cihazlar aracılığı ile gerçekleştirilmektedir.

Aferez neden gereklidir?

Aferez kandan istenilen komponentin ayrıştırılıp hastalara verilmesi (donör aferezi) amacıyla yapıldığı gibi hastanın kanında istenmeyen, hastaya zararlı olduğu düşünülen madde ve komponentlerin uzaklaştırılması (terapötik aferez) için de yapılabilir.

Aferez, hastanın sadece ihtiyacı olan kan komponentinin hastaya verilmesine olanak sağlamaktadır. Hastaya tam kan verildiğinde hastanın ihtiyacı olmayan kan komponentleri ile hastanın yüklenmesi önlenmektedir. Böylelikle aferez uygulaması, kan nakli ile oluşabilecek yan etkileri en aza indirir.

Aferezin tedavi amacıyla kullanımı tıpta geniş bir sahaya hitap etmektedir. Aferez bu sayede pek çok süreğen (kronik) hastalığın ilerlemesini durdurmada, hastanın yaşam süresini ve kalitesini uzatmada geniş imkanlar sağlamaktadır. Aferez uygulamaları gerek dünyada gerekse ülkemizde giderek yaygınlaşmaktadır. Aferez uygulamaları içinde en çok donör aferezi yapılmaktadır; bunların içinde de en çok tromboferez uygulaması yer almaktadır.

Aferez sayesinde tek bir donörden birden fazla kan komponenti (örneğin trombosit+eritrosit; trombosit+plazma; eritrosit+plazma) aynı anda elde edildiği gibi elde edilen komponentlerin miktarı daha fazla olabilmektedir (örneğin: tek bir donörden 6-8 tam kan donöründen elde edilen trombosit miktarına eşit ürün elde edilebilmektedir). Ek olarak hazırlanan komponentlerin saflık oranları da yüksek olmaktadır.

Aferez Nasıl Yapılır?

Aferez işlemleri her biri kullanılacak olan cihaz için özel olarak üretilmiş, tümü steril, tek kullanımlık setler ile yapılmaktadır. Bu işlemler sırasında hasta veya donörün geniş çaplı bir toplar damarına girilerek kan, hızı ayarlanabilen bir pompa aracılığı ile alınmakta ve bu sırada kanın pıhtılaşmasını önleyici bir sıvı ile sabit bir oranda karıştırılarak kanın pıhtılaşması önlenmektedir. Daha sonra alınan bu kan aletin içinde komponent ayırımının gerçekleştirileceği santrifüj bölümüne gönderilmektedir. Aletin bu bölümünde kan santrifüj edilmekte, istenilen komponent alet tarafından alı konmakta ve kalan kan bağışçıya geri verilmektedir.

Kimler Aferez Donörü Olabilir?

Aferez uygulanacak kişilerde tam kan bağışçılarında aranılan özellikler olmalıdır. Ayrıca bu özelliklere ek olarak tromboferez donörlerinin son 3 gün içinde aspirin gibi trombosit fonksiyonunu bozan ilaçlar içmemiş olmaları gerekmektedir.

Aferez öncesi donör adayları gerekli muayene ve kan testlerine tabi tutulurlar.

Aynı donöre tekrar tromboferez işlemi en erken 48 saat sonra uygulanabilir. Aynı donör haftada 2 ve yılda 24 kere tromboferez donörü olabilir.

Yorum yapılmamış

No comments yet.

Comments RSS TrackBack Identifier URI

Sorry, the comment form is closed at this time.