Ä°nternetteki SaÄŸlÄ±k Rehberiniz – intersaglik.com

HIV/AIDS HASTALARINDA TEDAVÄ°

Ne yazÄ±k ki HIV/ AIDSÂ hastalarÄ±ndaÂ Ã§eÅŸitli nedenlerden kaynaklanan aÄŸrÄ± sendromlarÄ±nÄ±n tedavisi iÃ§in DÃ¼nya SaÄŸlÄ±k TeÅŸkilatÄ±’nÄ±n oluÅŸturduÄŸu bir protokol bulunmamaktadÄ±r.Buna karÅŸÄ±n kronik aÄŸrÄ± sendromlarÄ±nÄ±n gÃ¶zÃ¼ktÃ¼ÄŸÃ¼ kanser aÄŸrÄ±sÄ± iÃ§in oluÅŸturulan ” basamak tedavisi”, her iki hastalÄ±ÄŸÄ±n arasÄ±ndaki sayÄ±sÄ±z benzerlikten dolayÄ± HIV/AIDS hastalarÄ±nda gÃ¶rÃ¼len aÄŸrÄ± sendromlarÄ± iÃ§in de uygundur.

Â Â AralarÄ±ndaki en Ã¶nemli ortak Ã¶zellik kanser aÄŸrÄ±sÄ± tedavisinde olduÄŸu gibi HIV/AIDS ‘de de aÄŸrÄ± tedavisinin sadece farmakolojik olarak deÄŸil, sosyal,emosyonel, psikolojik yÃ¶nlerinin de etkin olmasÄ± gerekliliÄŸidir.

Â Â Â Buna karÅŸÄ±n HIV/AIDS hastalarÄ± demografik aÃ§Ä±dan kanser hastalarÄ±ndan Ã§ok farklÄ±dÄ±rlar.DST’nin analjezik basamak tedavisi kÄ±saca Ã¶zetleyecek olusak ilk basamakta NSAÄ°Ä°Â ilaÃ§lar ve asetaminofen bulunmaktadÄ±r.Ã–zellikle asetaminofen AZT kullanan HIV/AIDS hastalarÄ±nda doza baÄŸlÄ± hepatotoksisite aÃ§Ä±sÄ±ndan Ã§ok dikkatli kullanÄ±lmalÄ± veya hiÃ§ kullanÄ±lmamalÄ±dÄ±r.Yine uzun sÃ¼reli NSAÄ°Ä° kullanÄ±mÄ±nÄ±n yol aÃ§tÄ±ÄŸÄ± gastrointestinal ve renal yan etkiler nedeni ile Ã§ok dikkatli olunmalÄ±dÄ±r.

Â Â Â Ä°kinci basamakta NSAÄ°Ä°’lerin yanÄ±na kodein gibi zayÄ±f opioidler eklenmelidir.ÃœÃ§Ã¼ncÃ¼ basamakta ise gÃ¼Ã§lÃ¼ oioidler bulunmaktadÄ±r.

Â Klinisyenler iÃ§in ileÃ§ baÄŸÄ±mlÄ±sÄ± HIV/AIDS hastalarÄ±nda analjezik olarak opioid kullanÄ±mÄ±na karar vermek bÃ¼yÃ¼k bir ikilem yaratmaktadÄ±r.Bu ikilem aÄŸrÄ±ya uygun ilaÃ§ seÃ§imi,uygulanÄ±m yoluÂ seÃ§imi ve doz seÃ§imi ile Ã§Ã¶zÃ¼lebilir.

Â Â Â Â Opioidlerle birlikte kullanÄ±lacak adjuvan analjezikler HIV/AIDS hastalarÄ± iÃ§in Ã§ok Ã¶nemli ilaÃ§lardandÄ±rÂ Ã§Ã¼nkÃ¼ HIV/AIDS hastalarÄ±nda hem nÃ¶ropatik aÄŸrÄ± hem de depresyon Ã§ok sÄ±k gÃ¶rÃ¼lÃ¼r. Benzodiazepin/ psikostimulan ilaÃ§lar Ã¶zellikle ilaÃ§ baÄŸÄ±mlÄ±sÄ± hastalarda Ã§ok dikkatli kullanÄ±lmalÄ±dÄ±r. Karbamazepin de iliÄŸi depresyonu yaptÄ±ÄŸÄ±ndan dikkatli kullanÄ±lmalÄ±dÄ±r.

Â Daha Ã¶nce de belirtildiÄŸi gibiÂ HIV/AIDS hastalarÄ±nda aÄŸrÄ±; psikolojik, sosyal faktÃ¶rlerden etkilenen bir semptomdur.Uygun analjezik tedavi ile hastalarda aÄŸrÄ± azalmakta fakat iÃ§inde bulunduklarÄ± anksiyete, depresyon deÄŸiÅŸmemektedir.Bu tÃ¼r hastalarda nonfarmakolojik yÃ¶ntemlerden yararlanmalÄ±dÄ±r.Uygun tedaviye raÄŸmen yeterli analjezi saÄŸlanmamasÄ±nda, ciddi anksiyete, derin depresyon varlÄ±ÄŸÄ±nda,ilaÃ§ baÄŸÄ±mlÄ±lÄ±ÄŸÄ± halinde,hipnoz,biofeedback,Â sinir bloklarÄ±, elektrik stimÃ¼lasyonlerÄ±, lokal anestezikler,akupunktur,psikoterapi gibi nonfarmakolojik yÃ¶ntemlerden faydalanÄ±labilinir.

SONUÃ‡

Â HIV/AIDS hastalarÄ±nda aÄŸrÄ± tedavisiÂ tedavinin Ã¶nemli bir parÃ§asÄ± olmalÄ±dÄ±r. Åžu ana kadar HIV/AIDS popÃ¼lasyonunda aÄŸrÄ± ve tedavisi ikinci plana atÄ±lmÄ±ÅŸtÄ±r.

Â Â HIV/AIDS hastalarÄ±ndaÂ aÄŸrÄ±Â ve aÄŸrÄ±yÄ± etkileyen psikolojik faktÃ¶rler Ã¶nemli bir yer tutmaktadÄ±r.Hastalarda Ã¶lÃ¼m korkusu,depresyon,umutsuzluk,anksiyete buna baÄŸlÄ± derin depresyon bulunmaktadÄ±r. Negatif dÃ¼ÅŸÃ¼ncenin, aÄŸrÄ± algÄ±lanmasÄ±nÄ± ve maluliyeti arttÄ±rdÄ±ÄŸÄ±Â bilinmektedir.