İLAÇ KULLANIMI
 Yeni bir tedavi yöntemi ya da ilaç ekleneceği zaman:
-Tedavinin amacı nedir ve nasıl izlenecektir?
 
-İstenmeyen etkilerin veya ilaç etkileşimlerinin riski ne olacaktır?
-Hastanın kullanmakta olduğu ilaçlardan bir ya da bir kaçını kesmesi mümkünmüdür?
-Bir ilacı hastanın o anda kullandığı ya da kullanması planlanan iki ilacın yerine koymak mümkün müdür? şeklindeki soruların cavaplanması gereklidir.
 Hastaya yeni bir tedavinin eklenmesi, hasta ve çevresi için uyum sağlanması gereken yeni bir yükümlülük olup bu noktanın akıldan çıkartılmaması gereklidir.
  Hastaya verilecek ilaçların bütün özelliklerinin,toksisitelerinin,ilaç etkileşimlerinin kullanan hekim tarafından bilinmesi gereklidir.Baş edilemez gibi görünen durumlar karşısında meslektaşlara danışmak; özellikle belirli bir semptomla daha önce hiç karşılaşmamış ya da ileri kanser olgularını izlemekte deneyimsiz bir hekim için çok önemlidir.Palyatif bakımın her türlü hastanede uygulanabileceği düşünülürse bu ilke daha da önem kazanmaktadır.Kontrol altına alabilmek için nelerin yapılabileceği hakkında yeterli bir deneyimin olmaması nedeniyle bir çok hasta gereksiz yere bulantı,kusma,konstipasyon ve ağrı ile mücadele etmek zorunda kalınmaktadır.Bir tedavi yöntemine geçildiği zaman o tedavi yönteminin başarıya ulaşması için çok çaba gösterilmesi gerekmektedir.Bu noktada yılgınlığa kapılınmaması ve bir iki denemeyle tedavinin kesilmemesi gereklidir.Hasta ve yakınları bu konuda bilinçlendirilmeli ve tedavinin başarısı için gerekli süre istenmelidir.Örneğin;ağrı kontrolü için eldeki en basit yöntemlerle başlanmalı,ağrı arttıkça daha ileri tedavi yöntemlerine geçilmelidir.
 Bu süre içerisinde düzensizlikler ve aksamaların olması doğaldır.Ancak bu sürenin hastanın yeniden yılgınlığa ve umutsuzluğa kapılmasına neden olacak kadar uzun olmaması da gereklidir.Yani, düzelmenin tümünü kapsayacak hızlı bir tedavinin planlanması yerine adım adım düzelme sağlayacak bir yöntem izlenmelidir.Böylece bütün başarıyı ufak ufak başarılara bölerek hastanın daha umutla yaşaması da sağlanmış olmaktadır.
 İlaç tedavisinin büyük bir dikkatle izlenmesi gereklidir.Hasta ile üst düzeyde işbirliği sağlanması için kesin ve dolaylı bir rehbere gereksinim vardır.Hastalara ilaçlara istedikleri sıklıkta ve miktarlarda almalarını önermek; anksiyeteyi ve semptomların yeterince kontrol edilememesini,istenmeyen yan etkileri önlemektedir.İlaç rejiminin tam bir listesi yapılarak hasta ve yakınlarına verilmelidir.Bu listede ilaçların adı, kullanış nedeni, dozu,ne zaman alınacağı ayrıntılı olarak belirtilmelidir.Palyatif bakım ile ilgili merkezlerde bu listenin basılı olarak hazır bulundurulmaları ve günlük olarak kullanılmaları kolaylık sağlayacaktır.Bu konuda uzmanlık eğitimi almış özel hemşireler arttırılarak hastanelerde ve palyatif bakım merkezlerinde bunların görev almaları çoğunluka sağlanmalıdır.Hekim-hasa, hekim-hasta yakını arasında iyi bir iletişim ve yönlendirici olarak görev yapan bu hemşireler iyi birer palyatif bakım planlayıcısı olabilirler.
 Kullanılan ilaçların ne denli etkili olduğunun listeye kaydedilmesinde de yarar vardır.Bu şekilde ilaçların etkilerinin düzenli aralıklarla kontrol edilmesi gereklidir.Semptomların tedaviside kullanılan ilaçların (özellikle opioidler,laksatifler, psikotropar)etkili dozlarının saptanması gerekliyse de bu her zaman kolay olmamaktadır.Bu semtomu düzenlemekiçin verilen ilacın istenmeyen yan etkileri hastayı rahatsız eden başka semptomların otaya çıkmasına neden olabilmektedir.Örneğin;sürekli olarakverilen analjezikler hastada konstipasyona yol açabilmekte bu konstipasyon da hastanın analjezikleri reddetmesine yol açabilmektedir.Bu nedenle istenmeyen bir semptomu ortadan kaldırırken başka bir istenmeyen semtoma yol açmamaya dikkat edilmesi gerekmektedir.
 Hastalığın ilerlemesi,hasta ve yakınlarının kuşkuya ve paniğe kapılmasına neden olmaktadır.Bu noktada hastadan önce hasta yakınlarının uyarılması gereklidir.Onlara hastalığın ilerleyiciliği ve ölümün kaçınılmaz olduğu gerçeği ile karşı karşıya gelmektedir.Bu durumda bile hastanın yaşama mücadelesinin desteklenmesi gereklidir.Palyatif bakım ekibinin her aşamada hasta ve yakınlarına destek vermesi gereklidir.
Yorum yapılmamış
No comments yet.
Comments RSS TrackBack Identifier URI
Leave a comment
